Twee gezichten van... Nr. 38: Nieuw Huis ter Lucht
eerste project sociale woningbouw in Maasland In de rubriek 'De twee gezichten van…' staan maandelijks twee afbeeldingen centraal. De tekst van deze aflevering is verzorgd door Trudy Werner-Berkhout van de Historische Vereniging Maasland. Henk Groenendaal maakte de foto anno 2006. Reacties en suggesties van lezers zijn van harte welkom. Deze maand deel 38. In 1912 stuurde de gemeenteraad een rondschrijven naar diverse Maaslandse verenigingen, waarin advies werd gevraagd over het oprichten van een woningbouwvereniging en de bouw van een aantal woningen.
Er was een groot tekort aan woningen in die jaren. Er werd zelfs gesproken van een ‘noodtoestand’. De diverse verenigingen in het verzuilde Maasland, zoals de R.K. kiesvereniging ‘Recht en Plicht’, de Anti-Revolutionaire kiesvereniging ‘Nederland en Oranje, de Christelijk –Historische kiesvereniging ‘vreest God, eer den Koning’ en de afdeling van het Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium, gaven allen de gemeenteraad de goedkeuring om zelf een woningbouwvereniging op te starten en tevens de verbetering van de volkshuisvesting ter hand te nemen. Dit vanwege het benodigd startkapitaal. Het ontwikkelde bouwplan werd voorgelegd aan de Gezondheidscommissie te Naaldwijk. Deze commissie gaf raad onder andere inzake de plaatsing van de keuken, de funderingen, het materiaal en benadrukte met klem een riolering aan te leggen! Ook de slaapkamers moesten goed zijn, want ‘voor een werkman is een goede nachtrust van het grootste belang’. | |
Nieuw Huis ter Lucht rond 1925-1930. (ansichtkaart, museum De Schilpen)
| | Op 4 december 1912 kwamen bij notaris G. Valette bijeen: mejuffrouw Elisabeth van der Lely, burgemeester Johannes van Heel en secretaris Maarten van der Lely. Bij de notaris werd vastgelegd de ‘stichting van een achttiental werkmanswoningen’, bij het Rijk zou hiervoor f 40.000,-- geleend worden. De woningen kwamen te staan op een stuk land ter grootte van 43 aren, gekocht van Elisabeth van der Lely voor f 2,-- per vierkante meter, ofwel totaal f 8600,--. In 1913 werden de eerste woningen opgeleverd, gebouwd door aannemer Jacobus van der Vlugt uit Maassluis. Voor de som van f 37.319,-- had hij zich ingeschreven bij de openbare aanbesteding van de achttien woningen.
De achterste rij woningen, waarvan de tuinen grensden aan de trambaan van de WSM (nu de Koningin Julianaweg) werden verhuurd voor f 2,35 per week. De hoekhuizen tien cent duurder. De vier woningen aan de Kerkweg (links) waren gemiddeld een gulden duurder.
Een jaar later werden aan de Kerkweg nog eens vier huizen gebouwd, ditmaal door Arie Andries Onderdelinden, aannemer ter plaatse, voor de som van f 11.495,--. | In de loop der tijd zijn de woningen diverse malen aangepast. Zo verdwenen de bedsteden op de benedenverdieping tussen woonkamer en keuken. De keuken en het privaat werden vernieuwd. De luiken weggehaald.
Op de oude foto zien we nog nauwelijks bebouwing. In de verte is de oude burgemeesterswoning te zien.
Tenslotte werd in 1918 de woningbouwvereniging ‘Maeslandtsluijs ‘opgericht met als doel: het verbeteren van de volkshuisvesting te Maasland. | | Tekst: Trudy Werner-Berkhout. Oude foto: ca. 1925-1930 museum De Schilpen. Foto huidige situatie 2006: Henk Groenendaal. Historische Vereniging Maasland. 'Midden-Delfland - Schakel' publicatie: 26 januari 2006. Bron: GA Delft: GA Maasland, diverse inv. nrs. Na publicatie worden de “Twee gezichten van…” ook op internet gepubliceerd op adres: http://www.middendelfland.net/. | |
